Naast onder andere vitamines en koolhydraten, heb je ook dagelijks zout en vetten nodig om je lichaam goed te laten functioneren. Echter heb je maar vrij weinig zout en vet nodig per dag. Bovendien krijg je evenals kilocalorieën meestal al genoeg van deze voedingsstoffen binnen. Wist je bijvoorbeeld dat
1 op de 20 Nederlanders te veel verzadigde vetzuren eet dan wordt aangeraden en dat Nederlanders dagelijks 8-10 gram zout eten in plaats van de aanbevolen 6 gram?
Dat we al snel veel zout en vetten binnenkrijgen komt onder andere doordat veel industrieel gefabriceerde en bewerkte producten vaak van deze voedingsstoffen bevatten. Zo komt zout in natuurlijke (verse) producten niet eens in grote hoeveelheden voor.
Dus wil je zorgen voor een goede gezondheid, let dan vooral op je dagelijkse portie van deze stoffen. Te veel zout en vet heeft namelijk verschillende negatieve gevolgen voor je gezondheid. Lees verder om meer te weten te komen over deze voedingsstoffen en hoe het minderen van zout en vet in je eten bijdraagt aan een goede gezondheid.
Wat is zout?
Maar wat is zout nu eigenlijk? Zout wordt ook wel keukenzout genoemd. De scheikundige term hiervoor is natriumchloride. Zout bestaat dus vooral uit de stof natrium. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid hangt af van je leeftijd. Volwassenen mogen maximaal 6 gram zout per dag consumeren, waarvan 2400 mg natrium is. Echter is het altijd aan te raden om nog iets minder te consumeren. Om goed te kunnen functioneren heeft je lichaam namelijk maar 1 tot 3 gram zout per dag nodig. Te veel consumeren per dag kan verschillende negatieve gevolgen hebben voor je lichaam.
Zout en gezondheid
De juiste inname van zout is erg belangrijk voor je gezondheid, omdat het invloed heeft op verschillende aspecten van je lichaam, waaronder:
- Vochtbalans
- Bloeddruk
- Zenuwen en spieren
Ten eerste zorgt natrium voor een juiste vochtbalans van het lichaam. Eet je te veel zout, dan droogt je lichaam uit. Dit is onder andere schadelijk voor je hersenen. Ten tweede regelt natrium je bloeddruk. Krijg je dus een te hoge hoeveelheid binnen, dan zorgt dit voor een verhoogde bloeddruk. Dit resulteert dan weer in een verhoogde kans op hart- en vaatziekten. Ten derde zorgt het natrium voor een goede werking van je zenuwen en spieren. Zout is dus wel degelijk belangrijk voor het goed functioneren van je lichaam. Maar wees niet te gortig met het zoutvaatje.
Zuinig zijn met zout zorgt onder andere voor een lagere kans op hart-, vaat- en nierziekten. Te veel zout kan nierziekten veroorzaken omdat de nieren het zout verwerken. Wanneer je dagelijks over de aanbevolen hoeveelheid zout gaat, moeten je nieren dus extra veel zout verwerken. Dit kan uiteindelijk de nieren beschadigen, wat leidt tot nierziekten. Bovendien wordt er momenteel onderzoek gedaan naar de relatie tussen teveel zoutconsumptie en maagkanker.
Minder zout eten
Ondanks dat de meeste Nederlanders te veel zout eten dan aanbevolen, is minder eten van deze voedingsstof het minder makkelijk dan je wellicht denkt. In veel producten zit al een grote hoeveelheid van deze voedingsstof verwerkt. Consumeer ten eerste vooral verse producten. In deze producten zit van nature weinig zout. Eet je toch bewerkte producten, controleer dan altijd de ingrediëntenlijst op de verpakking. Probeer daarnaast sowieso zoute producten, zoals chips en gezouten noten, te vermijden. Kies in plaats daarvan bijvoorbeeld ongezouten noten. Probeer zo min mogelijk extra zout aan producten en gerechten toe te voegen. Je kunt op andere manieren smaak geven aan je eten. Voeg aan een hartig gerecht bijvoorbeeld extra knoflook, kruiden of andere specerijen toe.
Vet en gezondheid
Vetten zijn belangrijk omdat ze verschillende vitamines, energie en vetzuren bevatten die je lichaam nodig heeft. Zo zorgen ze bijvoorbeeld voor de bescherming van lichaamscellen tegen slechte stoffen en zorgen ervoor dat je ogen, hersenen en spieren goed werken. Maar evenals zout, moet je zeker niet te veel vetten eten. Overmatige consumptie kan erg slecht zijn voor je gezondheid. Dit hangt echter af van het soort vet.
Soorten vetten
Er zijn drie soorten vetten: verzadigde vetten, onverzadigde vetten en transvetten. Onder gezonde voeding vallen de onverzadigde vetten. Deze zorgen namelijk voor een lager cholesterolgehalte en lagere bloeddruk. Onverzadigde vetten zitten vooral in plantaardige producten, zoals zonnebloemolie. Verzadigde vetten komen vooral voor in dierlijke producten en zorgen juist voor een hoger cholesterolgehalte, wat slecht is voor je bloedvaten. Deze voedingsstoffen verhogen dus de kans op hart- en vaatziekten. Nog slechter dan verzadigde vetten zijn transvetten. Deze zorgen ook voor een verhoogd cholesterolgehalte en daarmee voor een hoger risico op hart- en vaatziekten. Transvetten kun je vinden in verschillende melk- en vleesproducten. Ook zitten transvetten vaak in snacks, harde margarines en in frituur-, bak-, en braadvetten.
Minder vet eten
Het is dus niet de bedoeling om minder of geen te eten, maar om de slechte vetten te vermijden. Wil je dus gezond eten, neem dan producten met zo min mogelijk verzadigde vetten en transvetten. Kies daarom voor vloeibare of zachte varianten, zoals margarine en halvarine. Deze bevatten meer onverzadigde vetten en water en minder verzadigde vetten. Probeer vooral ook snacks, zoals koekjes en gebak, te vermijden. Eet in plaats daarvan bijvoorbeeld noten. Ook is het eten van vis aan te raden, omdat deze gezonde vetten bevatten, in tegenstelling tot (vet) vlees.